Con anterioridade Anova
xa tivo que saír ao paso das disparatadas contas para 2013
presentadas tardísimo polo goberno de INTA e Manuel Varela.
Desta volta, a nosa posición, infelizmente, volve ser contraria.
Para Anova, o debate dos orzamentos é un dos plenos máis
importantes do ano porque é onde se plasma o proxecto político do
goberno e as alternativas da oposición e porque se traduce na
realidade sobre os cidadáns.
O primeiro que chama a
atención é a alta dose de improvisación produto da ausencia de
coordinación no proceso de elaboración. O informe conxunto da
secretaria e da interventora dános recolle igualmente que «os
orzamentos dos derradeiros anos, e como non, este tamén resultan
insuficientes para recoller a totalidade de gastos xerados no
concello pondo como proba as múltiplas modificacións orzamentarias
realizadas». Isto reflicte, segundo o propio informe, e por os dados
que obran no proxecto, a incapacidade do concello para facer fronte
aos seus gastos e ao importe dos gastos que se teñen sen crédito.
Nos
novos orzamentos as asignacións orzamentarias non responde a un
sistema de prioridades, non se analizan en profundidade a nova lei de
reforma da administración local e as súas terríbeis consecuencias,
aínda cando está en vigor desde o 31 de decembro. Por tanto, isto
trae consigo un destino arbitrario dos recursos orzamentarios.
Como
exemplo podemos pór que as partidas para servizos sociais ou a
promoción de emprego están sen analizar e sen comprobar se estas
competencias poden ser asumidas polo concello co novo marco
lexislativo. Para os concellos de menos de 10.000 habitantes a lei di
que serán competencias do concello só o alumeado público; o
cemiterio (no caso de Chantada non); a recollida de lixo e a limpeza
viaria; o abastecemento e saneamento dos núcleos de poboación ou a
pavimentación; parques públicos; biblioteca; e tratamento de
residuos. Xa que logo, como está sucedendo noutros concellos
consideramos que mentres non se solventen as dúbidas sobre as
competencias non se deberían orzamentar certas partidas nin
presentar os orzamentos en consecuencia.
Anova denuncia igualmente
a ausencia de esforzo inversor en proxectos que teñan un forte
impacto no día a día dos cidadáns, os investimentos reais, cerna
dos orzamentos. Tampouco se planificou o que se agarda recadar
doutras administracións, o grado de cumprimento dun programa
electoral, as promesas dun goberno, están condicionados ao logro de
axudas doutras administracións, ou sexa, se non se acadan, non hai
investimentos. Orzamentan máis de 160.000 euros sen estar seguros se
se van a acadar, para nós iso é un xeito de inflar uns presupostos.
O modelo de INTA para o concello vai en detrimento dos cidadáns,
iso está claro. Para nós, o mellor orzamento seria aquel que
investise nas persoas e nos seus dereitos fundamentais.
Estamos a ver como o
capítulo de ingresos sufre unha constante perda, ao mellor nisto non
teñen culpa pero si que a teñen todos aqueles gobernos, que curioso
o do Estado e o de Galiza gobernados polo mesmo grupo político, coas
sucesivas reformas fiscais que levaron e que levan a cabo onde non
paga máis o que máis ten, senón que nos zurran a todos por igual,
facendo o sistema máis inxusto que un se poda imaxinar e que o que
van a prodigar é iso precisamente, INXUSTIZAS, e facendo pagar o
pato destas trapalladas a quen menos culpa ten, os cidadáns e os
concellos. Así vemos como en este orzamento se van a adicar un
paupérrimo 5% para o desenvolvemento de políticas de cara ás
persoas, iso si, condicionadas a acadar esas axudas.
Por outra banda, a partida
de persoal segue a aumentar con cada orzamento, faltando ás súas
propias verbas cando dixo que este capítulo non debería supor máis
que 30 ou 32 %, do orzamento e hai actas que reflicten isto. Hoxe
quere aprobalos con 42% de gasto. O informe que acompaña este
proxecto advírtenos que os anexos de persoal están asinados polo
alcalde, mais que carecen de informe, isto non nos parece nin normal
nin lóxico.
Este aumento, segundo o
alcalde informou na Comisión Informativa, é debido a que se prevé
contratar persoal para o servizo da piscina e podemos ler que non se
sabe o prazo que se prevé de xestión nin se ten en conta o artigo
21.2 da lei xeral de orzamentos do Estado que di que durante o ano
2014 non se procederá á contratación de persoal temporal agás se
cumpre o concello unha serie de condicións, duras a maior parte
delas para levalo a cabo.
Por se todas estas razóns
foran poucas, as axudas para emerxencia social son as mesmas que no
orzamento anterior, hai informes, de Cáritas entre outros, que din
que as peticións de axuda aumentan cada día, informes sociais da
CCAA, do Estado, etc, e deberíase ter en conta. A partida de
benestar, a partida de Servizos Sociais mingua con cada presuposto,
se no ano 2011 era de algo máis de 1 millón de euros, 19% do
orzamento: no ano 2013 era de 523.923 euros, 9,8% este ano queren
aprobalos cun orzamento de pouco máis de 8,5%, uns 470.000 euros.
Tamén chama a atención
que a única subvención que se reduce é a da Casa da Música sen
maiores explicacións en porque só se fai neste caso. Tampouco se
contempla nos orzamentos ningunha partida para a Mostra de Teatro, a
Semana de Cinema ou para o Festival de bandas. Parece que cando a
dereita entra nas institucións a cultura chimpa pola fiestra (e a
democracia e tantas outros principios básicos).
Porén ao seren un
refrito dos insufríbeis orzamentos anteriores séguese a orzamentar
en catro partidas distintas actividades culturais e deportivas de até
95.000 euros... na partida de Turismo e Festas e non en Cultura ou en
Deportes.
Manuel Varela, que na súa
etapa no PP recusara cobrar o canon hidroeléctrico e deixará unha
débeda pública sen parangón na historia da vila do Asma, no debate
orzamentario de 2011 (cando se encontraba na oposición e comezaba o
cisma INTA-PP) criticou o concello naquela altura gobernado por PSOE
e BNG por aprobar unha débeda pública de 270.000 euros, 5% do
orzamento. Pois ben, como os oportunistas axiña son descubertos
vemos que a do ano 2013 alcanza 13% do orzamento e ascende a 655.000
euros. Nos orzamentos actuais contémplase que ascenda a 825.000
euros e 15% dos orzamentos. A este paso a finais de lexislatura
representará por volta de 20% e dun millón de euros.
No entanto, o capítulo
de disparates, que deixan ver a pouca seriedade e a falta de rigor do
goberno actual, non remata aquí. Orzamentan 87.000 euros de mais no
ingreso polo IAE (269.000 euros) e pola liquidación sabemos que se
recadan só 182.000 euros. Ou sexa, falseánse deliberadamente as
contas para o ocultar o novo desfalco que Manuel Varela supón para
Chantada. Na taxa por prestación de servizos públicos máis de
500.000 euros cando non se recadan máis de 396.000 euros (143.000
euros a maiores) ou orzamentan pola taxa de uso dos espazos públicos
unha diferenza de máis de 150.000 euros. Só estes tres exemplos
serven para ilustrar que 400.000 euros dos orzamentos para 2014 son
fume e non existen. O problema vén en que se non existe o ingreso
tampouco existe o gasto... que gastos se van recortar?
Pero hai algo que non
queremos pasar por alto e serve de remate a esta nosa exposición.
Sabemos que as economías dos concellos están extremadamente
condicionadas por factores externos que estreitan as marxes de
manobra para poder axustalos ás realidades internas. O problema
radica cando a aprobación duns orzamentos, senón os deste ano, si
en anos vindeiros, se fagan por unha orde superior, é dicir, os
aprobe Madrid con Rajoy e o PP ao servizo do grande capital e da
troika. A reforma da
administración local dálle poder, ou sexa retíralle atribucións
aos representantes do cidadáns ao Pleno, e dállo á xunta de
goberno que os poderá aprobar. É un ataque frontal á democracia,
ao poder dos cidadáns, no caso dos Concellos este poder reside no
Pleno que é onde están os representantes públicos, con esta
decisión deixa ao pleno convertido nun apéndice residual.
Supón un retroceso, é
unha decisión antidemocrática. Xa comentamos que un pleno, onde se
debaten uns orzamentos, é un dos máis importantes do ano, non só
polo tema económico, que o é, senón porque nuns orzamentos podemos
ver o proxecto político dun goberno, o grado de compromiso coas
políticas públicas, o grado de compromiso dun goberno co seu
programa electoral, un inciso, é lóxico que o PP aprobe algo
similar a isto, todos e todas sabemos o grado de cumprimento do
programa electoral que ten o PP, para eles é normal aprobar algo
así.
Esta reforma elimina o
poder do máis próximo e afasta a cidadanía da xestión do público.
Todo isto nun momento no que a poboación esixe máis participación,
máis democracia e máis transparencia e, non obstante, se lle
responde con máis tutelaxe, menos democracia e menos participación
nos asuntos públicos.
Temos que seguir a opornos
a este tipo de iniciativas, temos que defender a democracia local e
participativa. Os cidadáns e cidadás temos que defender aos nosos
concellos como gobernos máis próximos e amais acabar con esa
mentira da débeda pública e lembrar que 70% desa débeda do Estado
é privada. Só 30% é público, e dese 30% non son os Concellos os
principais responsábeis.
É unha falta de respeto
aos cidadáns e van facer que todos os orzamentos dos Concellos sexan
aprobados por Madrid, que pintamos os cidadáns nos Plenos, o esforzo
dos consensos, dos acordos acaban de ser dinamitados por esta
decisión, queren maiorías absolutas para exercer o poder de xeito
absoluto e isto está en contra do que están a reclamar milleiros de
cidadáns nas rúas.
Unha lei inxusta… se nos ¨gurtelean¨
os concellos estannos a ¨gurtelear¨ un dos mellores espazos
democráticos…e así nos vai.
NOTAS:
